2009-01-14

Gaixotasunak

Angoniako eskualdean, Mozambike osoan bezala HIESA guztiz zabalduta dago, hemen transmititzen diren gaixotasunak, HIESA, malaria, diarrea, tuberkulosiala eta tuberculosia hilkortasunaren lehen kausak dira. Nahiz eta azken urteotan egindako lanengatik osasuna hobetu, gaixotasun hauek gora egiteko joera. Malaria, herrialdeko lehen heriotz kausa da, eta 5 urte baino gutxiago duten %30/40 heriotzaren erantzule da, gehienetan herrixka txikietan hedatzen da.Ur edangarria lor ez izateak eta higiene txarra dela eta sortzen diren gaixotasunak, kolera eta diarrea bezalako beste heriotz askorekin harremantzen dira. Zer esanik ez HIESA duten pertsonei gaixotasun ezberdinak min handiagoa egiten dietela. Haurren eta amen heriotza tasa Mozambiken munduko altuenetarikoa da. Osasun arazoek adin ugalkorra duten amen herenaren heriotza kausatzen dute, emakume hauen heriotzen kausa nagusienak,erditzerakoan eta enbarazuan dauden arazoak, abortoa egoera arriskutsuetan gehituz dira.

Herrixketako %40ak eta hirietako %42ak bakarrik dur edangarria eskura dezake, beste biztaleria osoak ur zikina edaten du, horregatik diarreak egoten dira eta honen ondorioz elikapen arazo handiak daude, 5 urte baino gutxiago duten %41 umeei eragiten die.

Mozambike HIESA-gatik gehien kutsatuta dagoen munduko lehen 10 herrialdeen artean dago, 15-45 artekoen %16,2a kutsatuta dagoelarik. Ondorio sozialak, ekonomikoak eta osasun ingurukoak direla eta, laguntza erakundeek eta boluntario internazionalek HIESA garapenerako helburuak lortzeko oztopo ikusten dute, errekurtso ugari erabiltzen dituztelako gaixotasun hau ekiditzen eta eta saintzen. HIESAK gehiengoa gazteria den biztanleriaren heriotza eta gaixotasuna probokatzen du, umezurtz ugari uzten ditu probezira bideratuz eta beste hainbat gaixotasunekin gurutzatzen da. 1992ko azken urteetatik, osasun zerbitzuak hobera joan dira, baina hala ere ikaragarria da bertan falta de guztia, batez ere eraikinak eta medikuak. Gaur egun 1250 osasun zentro daude, 15000 biztanleentzako osasun bakarra egonda, baina gainera eskualde batzuk alde batera utzita, zentru hauetako %3ak baino ez egoera larriak konpontzeko balio du. 25.000 biztanleentzako mediku bakarra egonda.

No hay comentarios:

Publicar un comentario